Edward Snowden: "Quà tặng không được đón mừng"

Ngày 16/7 vừa qua, Snowden đã chính thức xin tị nạn chính trị tạm thời ở Nga. Theo pháp luật hiện hành ở Nga, trong vòng 3 tháng tới, Nga sẽ xem xét đơn xin lánh nạn chính trị của Snowden. Từ đó đến nay, anh chàng này hàm tại khu vực quá cảnh ở phi trường quốc tế Moscow. Ngày 16/7 vừa qua, Snowden đã chính thức xin lánh nạn chính trị trợ thì ở Nga. Trước đó, anh ta đã công khai ý định rồi đây sẽ tới Mỹ Latinh, có thể là một trong ba nước Bolivia, Nicaragoa và Venezuela vì cả ba nước này đã tuyên bố sẵn sàng chấp thuận cho Snowden tị nạn chính trị. Theo pháp luật hiện hành ở Nga, trong vòng 3 tháng tới, Nga sẽ coi xét đơn xin tị nạn chính trị của Snowden. Pháp luật Nga cho phép tị nạn chính trị trợ thì trong thời gian một năm và có thể được gia hạn thêm một năm nữa. Giống như đối với Trung Quốc, anh chàng này đã đem lại cho Nga thời cơ được làm cao với Mỹ, buộc Mỹ phải cầu cạnh và hài lòng cảm nhận chung của dư luận là Mỹ nói nhưng họ không nghe, Mỹ yêu cầu nhưng họ không đáp ứng. Điều đó liên quan đến sĩ diện, uy danh và vị thế quốc tế của Mỹ. Nhưng Trung Quốc thoát thì Nga lại lâm vao tình thế khó xử là để cho Snowden lánh nạn chính trị thì phải ưng quan hệ cộng tác với Mỹ sẽ bị tổn hại đáng kể. Trước mắt, Nga có thể được lợi nhiều cả về đối nội lẫn đối ngoại, nhưng về lâu dài thì lại không hẳn như vậy. Mỹ không ti tỉ cách trả nủa Nga, chả hạn như hủy bỏ cuộc gặp cấp cao Nga - Mỹ sắp tới. Đích thân Tổng thống Mỹ Barack Obama đã dọa như thế. Bởi vậy Tổng thống Nga Vladimir Putin mới coi Edward Snowden là "món quà tặng không được đón mừng". Rồi đây, Nga sẽ cho Snowden tị nạn chính trị nhất thời, nhưng vững chắc sẽ tìm cách và không để lỡ thời cơ đẩy Snowden đi nơi khác. Nga vẫn có thể đáp ứng đề nghị của Mỹ dẫn độ Snowden về Mỹ, nhưng sẽ phải ưng những tác động vô cùng tai hại về nhiều bình diện. Vụ việc này đề đạt nhiều nét đặc thù của quan hệ giữa các nhà nước trong thế giới hiện tại. Thảy những diễn biến đến nay của vụ việc này phản ánh nhiều nét đặc thù của quan hệ giữa các quốc gia trong thế giới ngày nay. Những tiết lậu của Edward Snowden đã gây hiềm nghi và rạn vỡ trong quan hệ giữa Mỹ với các đồng minh trong Nato và đối tác trong EU. Về mặt này, các đồng minh và đối tác kia không thể không đắng cay nhận ra rằng Mỹ coi họ không khác gì đối thủ trong thời chiến tranh lạnh. Như thế chẳng thể có được mối quan hệ đồng minh và đối tác thực thụ tin cẩn. Việc làm của NSA mà Edward Snowden đã tiết lậu cũng như việc mấy nước ở Châu Âu buộc chuyên cơ chở tổng thống Bolivia Evo Morales trên đường từ Moscow về nước phải dừng lại ở Vienna (Áo) là chứng cớ về dụng tâm bất chấp và vi phạm luật pháp quốc tế cũng như thông lệ ngoại giao trên thế giới. Qua đó cũng còn có thể thấy những quốc gia Châu Âu này trong thực chất lệ thuộc vào Mỹ như thế nào. Vụ việc này phủ bóng xuống mối quan hệ không chỉ giữa Mỹ với Nga và Trung Quốc, mà còn cả giữa Mỹ và Phương Tây với các nước ở khu vực Mỹ Latinh. Rất nhiều mối quan hệ quốc tế bị tác động mạnh mẽ và không còn cứ tiếp như trước được nữa. Đồng thời, vấn đề bảo vệ thông tin và dữ liệu cũng như an ninh mạng truyền tin trở thành nổi cộm và cấp thiết hơn bao giờ hết. Nó được đặt ra từ nay trong mối quan hệ cộng tác kinh tế, thương mại, đầu tư, tài chính và tiền tệ đối với quờ quạng các quốc gia trên thế giới với đối tác bên ngoài và do đó tác động trực tiếp đến môi trường kinh tế đối ngoại của các quốc gia và môi trường kinh doanh chung của các DN. Nga và Mỹ một mai cũng sẽ tìm ra cách dàn xếp ổn thỏa vụ việc này. Những nhận thức và bài học có thể rút ra được từ vụ việc này rất hữu ích đối với thảy các nước trên thế giới. Hoàng Mai Email Print Mỹ Latinh, Nga, Trung Quốc, Edward Snowden, mối quan hệ, ảnh hưởng, chính trị