Đến với vườn ca cao của ông Mười Cương, du khách có thể nghỉ lại đêm với dịch vụ homestay (nghỉ với dân) cùng gia đình trải nghiệm quy trình trồng ca cao, chế biến bột ca cao, làm sô cô la, chưng cất rượu nho ca cao… bên cạnh đó du khách có thể tìm hiểu văn hóa con người Nam bộ chân chất, hào sảng và hiếu khách, trải nghiệm lôi sống cư dân miệt vườn thứ thiệt
Ở xã Mỹ Khánh, Phong Điền, Cần Thơ. Ông Mười Cương cho hay, ca cao là dễ trồng và hiện là nguồn thu nhập đứng thứ hai sau cây ăn trái ở vùng Phong Điền, Cần Thơ, vì đề nghị kỹ thuật cây ca cao trồng xen bóng râm với cây trồng khác. Trước kia, thu nhập chính của vườn là từ cây cam, cây quít, cây xoài.
Một trong những nhà vườn đã vỡ hoang dịch vụ du lịch nông thôn Nam bộ với những kết quả bước đầu khả quan là vườn ca cao của ông Lâm Thế Cương (thường gọi là Mười Cương) ở địa chỉ 275 ấp Mỹ Ái, xã Mỹ Khánh, huyện Phong Điền, Cần Thơ. Kết quả nghiên cứu và thực nghiệm này đã mang đến thành công cho ông theo từng tuổi từ trái ca cao tươi tạo thành bột ca cao thuần chất, rồi phối chế thành bột ca cao đường, tách bơ ca cao, làm rượu chát ca cao, rồi làm kẹo sô-cô-la… Khu vườn nuôi thạch sùng, heo rừng, chim bồ câu
Ông cho biết, kỹ thuật tách bơ ca cao là một thành công lớn đối với ông vì công dụng của bơ ca cao rất đa dạng, như có thể làm mềm và dưỡng ẩm cho da, trị da nứt nẻ, giàu vitamin E, làm chậm quá trình lão hóa da, cung cấp collagen cho da, giúp làm mờ vết nhăn trên thân thể, làm giảm stress, tăng cường hệ miễn nhiễm cho thân thể.
Chỉ riêng vùng Phong Điền, Cần Thơ là còn giữ được giống ca cao trồng từ chính sách khuyến nông thời Pháp thuộc cho đến nay.
Thay vì trồng từ hạt, hiện tại cây ca cao đã được cấy ghép cành cho ra sản lượng gần gấp đôi cây ca cao trồng từ hạt. Ao nuôi ba ba ở vườn ông Ba Xinh, ở xã Mỹ Khánh, Phong Điền, Cần Thơ. Trồng từ hột đến khi ra trái từ khoảng 2 đến 2,5 năm mới thu hoạch
Thời kỳ đó, gia đình bán trái ca cao tươi cho học trò các trường chung quanh làm nước uống giải khát và bán ra ở chợ. Trước năm 1975 việc chế biến ca cao ở vườn nhà chỉ tiêu thụ trong gia đình nhân ngày lễ giỗ, lễ tết… là chính. Khu vườn của ông Mười Cương rộng hơn 1,2 hecta, trồng ca cao từ những năm 1960.
Hiện, nhà ông Mười Cương là đầu mối chính thu mua ca cao cho các nhà vườn trồng ca cao tại hầu hết các quận, huyện trên địa bàn thành phố Cần Thơ. Hơn thế nữa, ông còn chủ động kết liên với một số công ty thu mua ca cao ở tỉnh Bến Tre để tiêu thụ
Ca cao chỉ là cây trồng xen thêm vào và coi như thu nhập phụ. Một gia đình du khách đến từ Nam Phi, nghỉ lại tại nhà vườn ca cao ông Mười Cương (ông Mười ngồi thứ hai từ trái qua). Những cuộc triển lãm, hội chợ, hội thảo. Ông Mười Cương đã lần hồi tra, tìm tòi tư liệu hướng dẫn trồng và chế biến. Khách du lịch trong vườn ca cao Mười Cương
Bên cạnh đó, các nghề truyền thống dân gian ở địa phương và các sản phẩm như dâu Hạ Châu, ca cao Phong Điền, chế biến các loại rượu từ trái cây có trong vùng như rượu cóc, rượu dâu, rượu ca cao… trở thành sản phẩm du lịch đặc thù của địa phương. Nhưng cách trồng xen với các loại cây cao tầng khác tạo bóng râm lại làm cho cây ca cao dễ phát triển và mang lại hiệu quả.
Dần dần, tìm đọc các hướng dẫn sơ chế thủ công ca cao, sô cô la… và học nghề làm bánh bông lan”. Nhắc chuyện xưa, ông Mười Cương kể lại, “Cha tôi đem về 100 trái ca cao cùng với túi nylon đã đục lỗ sẵn để ươm, trồng ra được 300 cây.
Và nhất là làm du lịch theo kiểu tiếp đón du khách đến ở với dân (homestay) cùng với tìm hiểu, trải nghiệm nghề nông luôn là dịp lý tưởng được ông tận dụng để truyền bá về kỹ thuật trồng và khai phá chế biến ca cao.
Những vùng khác như bên Mỹ Tho, dân cày trồng ca cao đã phải đốn bỏ vì không có dầu ra cho sản phẩm. Sau năm 1975, ngành ngoại thương tìm nguồn hàng cho xuất khẩu thì gặp vùng vật liệu ca cao ở đây.
Bài và ảnh: Lâm Văn Sơn Khách du lịch quan sát quá trình tạo bột ca cao.
