Trời ạ, một sự kiện can hệ, có khả năng đem lại vinh diệu cho cả một nền thể thao, một xã hội, một nhà nước, mà người ta có thể vô cảm nói câu "không nằm trong kế hoạch" là sao? Những thông tin hậu đài cho hay "không nằm trong kế hoạch" rất có thể chỉ là cái cớ, điều chính yếu nằm ở chỗ, người ta thấy Lê Quang Liêm phong lưu quá, lại thấy BTC giải vô địch cờ vua thế giới sẽ thưởng chí ít là 6
Vậy thì hà cớ gì Liêm lại phải tạm ứng tiền cá nhân chủ nghĩa, thay vì được ngành Thể thao lo từ A đến Z? Thì đây, câu trả lời của một nhân vật có chức trách của Tổng cục TDTT: "Việc Quang Liêm dự World Cup không có trong kế hoạch của Tổng cục". Và điều quan yếu là chế độ lương thưởng cho các VĐV nhân tài đã được nâng chất hơn hẳn trước đây, bằng cớ là kỳ thủ xuất sắc cỡ Lê Quang Liêm một năm có thể kiếm trên dưới 2,3 tỷ đồng.
Ông Thắng kể rằng, không riêng gì Hoàng Thanh Trang, mà còn có hơn một kỳ thủ xuất sắc của Việt Nam sang Đức, Australia lập nghiệp, và hiện vẫn có người đang thi đấu trong màu áo ĐT cờ vua Australia. Bữa qua, ông Đặng Tất Thắng thông tin với chúng tôi một thông tin đáng lưu ý rằng: Ngay sau khi kết thúc giải cờ vua thế giới ở Na Uy, Lê Quang Liêm sẽ sang Mỹ học Đại học theo lời mời của một trường Đại học Mỹ.
Vậy là đã rõ, các tuấn kiệt của chúng ta buộc phải sang nước ngoài, đầu quân cho các ĐTQG nước ngoài vì đấy mới là những bệ phóng đủ mạnh giúp cho tuấn kiệt của họ được nâng cao.
Hiện thời, khi không nghèo nữa, và điều kiện phát triển cũng không thấp kém nữa, chẳng nhẽ chúng ta vẫn phải nơm nớp đối diện với nguy cơ… chảy máu thiên tài? Đau lắm nếu mất người tài chỉ vì ai đó quản lý người tài bằng… tư duy keo kiệt!. Sau đó dù rằng Trang theo cha là HLV Hoàng Minh Chương sang Hungaria sinh sống nhưng vẫn thường xuyên tự lo kinh phí để về Việt Nam tham gia đầy đủ các giải đấu cờ vua trong nước và quốc tế, dưới màu áo ĐTVN.
Nhưng về lâu dài, và với thực trạng quản lý, điều hành thể thao ở ta hiện giờ (mô tả rất rõ qua câu chuyện Liêm phải tạm ứng hoài dự World Cup) thì Liêm rồi có đi theo con đường của Hoàng Thanh Trang hay không là điều không thể không nghĩ suy.
Điều đáng bàn nằm ở chỗ, khi Liêm đại diện cho một bộ môn, mang trọng trách bảo vệ màu cờ sắc áo cho cả một ngành, một từng lớp, một quốc gia thì bộ môn ấy, ngành nghề ấy, quốc gia ấy phải đặc biệt quan hoài, chăm bẵm cho Liêm. Phải đến gần 10 năm trước thì Trang mới quyết định đầu quân cho ĐT cờ vua Hungaria. Bạn nghĩ gì khi tưởng tượng tới cảnh cô gái Việt Nam ấy đứng trên bục vàng vô địch và lắng nghe bản quốc ca Hungaria, chứ không phải bản "Tiến quân ca" của quê hương mình? Bạn nghĩ gì về những Hoàng Thanh Trang trong tương lai (nếu có)? Ở góc độ cá nhân, rõ ràng chúng ta mừng cho một thắng lợi, một kỳ tích của một cô gái mang dòng máu Việt.
Giờ thì tình hình khác lắm rồi". Cờ vua Việt Nam để mất Thanh Trang như thế nào? Chiều 4/8, khi cái tin Hoàng Thanh Trang có một ván đánh xuất sắc trước VĐV Viktorija - người hơn hẳn mình cả về hệ số Elo cũng như thứ hạng thế giới để hiển hách bước lên ngôi vô địch cờ nữ châu Âu 2013, tôi đã điện thoại ngay cho ông Đặng Tất Thắng, PCT Liên đoàn cờ Việt Nam để đặt câu hỏi: Hoàng Thanh Trang là ai? Ông Thắng bảo Hoàng Thanh Trang là cô gái Việt Nam chính hiệu, là người đã sinh sống và tập đánh cờ ở Hà Nội từ năm 5 tuổi đến năm 10 tuổi.
Trước đây, chúng ta mất Thanh Trang (để rồi hiện giờ đắng đót nhìn Thanh Trang lập công trong màu áo ĐTQG Hungaria) vì hồi đó chúng ta còn nghèo và điều kiện phát triển còn thấp kém. Sau Thanh Trang còn ai? Nghe ông Thắng nhắc tới cái tên Lê Quang Liêm, chúng tôi buộc phải nhớ lại những lùm xùm trong việc kỳ thủ này đã phải tự tạm ứng tiền phi cơ, ăn ở trong chuyến sang Na Uy dự giải quán quân cờ vua thế giới vào tháng 8 này.
Xin nhấn mạnh, đây chỉ là dư luận bên lề, nhưng nếu đấy là một dư luận đúng thì thật tai hại, bởi chuyện giàu hay nghèo là chuyện của cá nhân Quang Liêm, chuyện BTC giải cờ vua thế giới thưởng bao lăm tiền cho một VĐV dự giải cũng là chuyện mà cá nhân chủ nghĩa Liêm xứng đáng được hưởng. Ảnh: H. Ông Thắng đáp: "Thứ nhất, ở Việt Nam chế độ lương thưởng cho Trang chẳng thể sánh bằng Hungaria.
Và với một tư duy quản lý, điều hành như thế này, đừng bất ngờ nếu một ngày nào đó, rồi Lê Quang Liêm sẽ đi theo con đường của đàn chị Hoàng Thanh Trang, tức là sẽ đoạt chức quán quân cho một nhà nước không phải quê hương mình.
Tuồng như, Liêm sẽ thi đấu trong ĐT cờ vua của trường Đại học này, và trước mắt vẫn sẽ trở về khoác áo ĐTVN.
Kỳ thủ Hoàng Thanh Trang. M. Cụ thể ông Thắng bảo, bản đồ cờ vua thế giới (đặc biệt là cờ vua nữ) đang có khuynh hướng chuyển dần về châu Á, nên được thi đấu cọ xát liên tiếp ở cấp độ châu Á cũng có nghĩa các kỳ thủ của chúng ta được cọ xát ở cấp độ đỉnh cao thế giới.
Theo đánh giá của một chuyên gia cờ Việt Nam thì nếu cứ ở lại Việt Nam, khả năng Hoàng Thanh Trang chỉ đạt tới tầm nhà nước, chứ chẳng thể vươn lên đỉnh cao áp giới, cho dù năm 16 tuổi cô gái này đã đạt chuẩn Đại KTQT - một danh hiệu mang tính vượt ngưỡng.
Sau khi ngùi ngùi kể lại những khó khăn mang tính bất khả kháng trong việc giữ một anh tài lớn như Hoàng Thanh Trang ở lại Việt Nam, ông Đặng Tất Thắng đã tự tín cho biết: "Dẫu sao thì đấy cũng là câu chuyện của 10 năm trước. Lê Quang Liêm dự giải thế giới - đấy rõ ràng không phải là câu chuyện của cá nhân Quang Liêm, mà là câu chuyện của cả một bộ môn, một Liên đoàn, một nền thể thao, thậm chí một tổ quốc.
Hẳn nhiên câu chuyện sau đó cũng đã được giải quyết khi Liên đoàn cờ đứng ra bảo đảm sẽ toan tính kinh phí, nhưng vụ việc cho thấy một lỗ hổng quá lớn trong tư duy quản lý, điều hành nền thể thao nước nhà. 000 USD cho mỗi kỳ thủ nên nghĩ rằng không cấp thiết bỏ kinh phí cho Quang Liêm xuất ngoại chuyến này.
Và thứ hai, ở Việt Nam, điều kiện luyện tập cọ xát quốc tế khi ấy không thật tốt". Lại hỏi: "Tại sao Trang lại có quyết định đổi thay đột ngột như vậy?". Nhưng ở góc độ của một xã hội, một nền thể thao, chúng ta không khỏi cảm thấy đắng đót khi dòng máu ấy, con người ấy, tài năng bẩm tính ấy lại đang làm vẻ vang cho giang sơn người.